Πως μπορεί να ωφελήσει ένα πρόγραμμα ΕΣΠΑ την επιχείρηση μου;

Τα προγράμματα ΕΣΠΑ απευθύνονται σε ιδιώτες, επιχειρήσεις και φορείς και επιδοτούν την ίδρυση νέας ή τον εκσυγχρονισμό υφιστάμενης επιχείρησης, την ανάπτυξη νέων προϊόντων και υπηρεσιών και την είσοδο σε νέες αγορές. Τα τελευταία χρόνια, έχουν αποτελέσει ένα από τα σημαντικότερα αναπτυξιακά εργαλεία για χιλιάδες ελληνικές επιχειρήσεις. Πρόκειται ουσιαστικά για μια μορφή χρηματοδότησης, η οποία ενέχει πολλά οφέλη για τη σύγχρονη μικρομεσαία επιχείρηση, κάποια περισσότερο και άλλα λιγότερο εμφανή, όπως αναλύουμε παρακάτω.

Εκσυγχρονισμός και Αναβάθμιση

Η συνεχής αναβάθμιση και ο εκσυγχρονισμός των υποδομών, αποτελούν μονόδρομο για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, προκειμένου να καταστούν ανταγωνιστικές και να επιβιώσουν στο συνεχώς μεταβαλλόμενο περιβάλλον στο οποίο δραστηριοποιούνται. Τα προγράμματα ΕΣΠΑ επιδοτούν, μεταξύ άλλων, δαπάνες αναβάθμισης και επέκτασης των κτιριακών υποδομών, εκσυγχρονισμού του παραγωγικού και μηχανολογικού εξοπλισμού, πιστοποίησης προϊόντων, υπηρεσιών και διαδικασιών, προμήθειας εξοπλισμού ΤΠΕ και λογισμικών τελευταίας τεχνολογίας. Το ποσοστό επιδότησης ανέρχεται κατ’ ελάχιστον στο 50%, με αποτέλεσμα να είναι ευκολότερο για τις επιχειρήσεις να προβούν σε ένα επενδυτικό «άνοιγμα» στο πλαίσιο ενός προγράμματος ΕΣΠΑ, παρότι αποκλειστικά με ίδιους πόρους. Τέτοιου είδους επενδύσεις, δύνανται να συμβάλλουν:

• στην αύξηση της παραγωγικής δυναμικότητας,
• στην ανάπτυξη νέων προϊόντων και υπηρεσιών,
• στη βελτίωση της ανταγωνιστικής θέσης της επιχείρησης στην εσωτερική και εξωτερική αγορά,
• στην είσοδο σε νέες αγορές,
• στην αύξηση του τζίρου με ταυτόχρονη μείωση του κόστους και κατ’ επέκταση
• στην ενίσχυση της κερδοφορίας.

Διευκόλυνση Πληρωμών και Ενίσχυση Ρευστότητας

“Θα περάσουν χρόνια για να πάρω τα χρήματα ή δεν θα τα πάρω ποτέ” είναι μία από τις λανθασμένες αντιλήψεις που επικρατούν στο σύγχρονο επιχειρηματικό κόσμο, σχετικά με τα προγράμματα επιδότησης. Οι φορείς διαχείρισης του ΕΣΠΑ, θέλουν να πληρώνονται οι επιχειρήσεις, γιατί τους ενδιαφέρει η απορρόφηση των κονδυλίων. Παράλληλα, η γραφειοκρατία έχει μειωθεί και οι διαδικασίες ελέγχου και αποπληρωμής έχουν επιταχυνθεί σημαντικά, σε σύγκριση με τα προηγούμενα έτη. Τα περισσότερα προγράμματα δίνουν στους επενδυτές τη δυνατότητα λήψης ενός μέρους της επιδότησης με τη μορφή προκαταβολής, με την προσκόμιση ισόποσης εγγυητικής επιστολής. Η εν λόγω εγγυητική δύναται να απομειώνεται σταδιακά, με βάση ισόποσο συμψηφισμό της με αναλογούσα σε υλοποιηθείσες και πιστοποιηθείσες δαπάνες επιδότηση και επιστρέφεται στον επενδυτή μετά τον πλήρη συμψηφισμό της. Κάθε πρόγραμμα ΕΣΠΑ θέτει συγκεκριμένο χρονοδιάγραμμα για την ολοκλήρωση της υλοποίησης της επένδυσης (π.χ. 12, 24, 30 μήνες), ενώ πολλά προγράμματα θέτουν χρονικά περιθώρια και προθεσμίες για την υλοποίηση ορισμένου ποσοστού της επένδυσης (π.χ. 25, 30 ή 50%). Τα παραπάνω κοινοποιούνται στους επενδυτές, ώστε να καταρτίσουν εξαρχής ένα βιώσιμο πλάνο ενεργειών και πληρωμών, σε συνεργασία με τον σύμβουλό τους. Παράλληλα, όλα τα προγράμματα δίνουν στους επενδυτές τη δυνατότητα να λάβουν ενδιάμεσες δόσεις της επιδότησης, έχοντας υλοποιήσει ένα μέρος της επένδυσης ή έχοντας καταβάλει μόνο προκαταβολές στους προμηθευτές. Αυτές οι ενδιάμεσες δόσεις, αφενός ενισχύουν τη ρευστότητα της επιχείρησης και αφετέρου διευκολύνουν τη συνέχιση και ολοκλήρωση της επένδυσης. Τέλος, αξίζει να σημειωθεί ότι στην τελευταία προγραμματική περίοδο εισήχθη ο Ανοιχτός Καταπιστευτικός Λογαριασμός (Escrow Account), με τη χρήση του οποίου η επιδότηση καταβάλλεται απευθείας στους προμηθευτές, χωρίς να χρειάζεται ο επενδυτής να καταβάλλει σε αυτούς όλο το ποσό της δαπάνης και να αναμένει έπειτα να λάβει ο ίδιος την αναλογούσα επιδότηση.

Ψηφιακή Παρουσία και Προβολή

Με δεδομένο ότι πλέον οι περισσότερες εμπορικές δραστηριότητες πραγματοποιούνται μέσω του διαδικτύου, το ηλεκτρονικό εμπόριο αποτελεί την αναγκαία συνθήκη για την επιβίωση των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στο σύγχρονο, διαρκώς μεταβαλλόμενο και ανταγωνιστικό περιβάλλον. Έτσι, τα τελευταία χρόνια, στους βασικούς στόχους του ΕΣΠΑ συμπεριλαμβάνεται η ενίσχυση της ψηφιακής παρουσίας και προβολής των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, με στόχο την αναβάθμιση της διαδικτυακής τους παρουσίας, τη διεύρυνση των δραστηριοτήτων τους, την είσοδο σε νέες αγορές και την προσέλκυση νέων πελατών, τόσο στην Ελλάδα, όσο και στο εξωτερικό. Οι εν λόγω στόχοι επιτυγχάνονται με την επιδότηση δαπανών ανάπτυξης και αναβάθμισης ιστοσελίδας, δημιουργίας ηλεκτρονικού καταστήματος, προβολής διαφημιστικών μηνυμάτων σε ψηφιακά κοινωνικά δίκτυα και ιστοσελίδες.

Εξωστρέφεια

Όπως προαναφέρθηκε, ο εκσυγχρονισμός και η αναβάθμιση, η ανάπτυξη νέων προϊόντων και υπηρεσιών, η ενίσχυση της ψηφιακής παρουσίας μιας επιχείρησης, δύνανται να συμβάλουν στην είσοδό της σε νέες αγορές και στην αύξηση των εξαγωγών. Τα προγράμματα ΕΣΠΑ έρχονται κι εδώ να λειτουργήσουν υποστηρικτικά, μέσω της επιδότησης της συμμετοχής μιας επιχείρησης σε εκθέσεις του εξωτερικού, καθώς και δαπανών παροχής εξειδικευμένων συμβουλευτικών υπηρεσιών για την είσοδο σε νέες αγορές, όπως δαπάνες για διεξαγωγή έρευνας αγοράς και marketing plan.

Οργάνωση

Τα περισσότερα προγράμματα ΕΣΠΑ επιδοτούν την ανάπτυξη, εφαρμογή και πιστοποίηση Συστημάτων Διαχείρισης σύμφωνα με εθνικά, ευρωπαϊκά και διεθνή πρότυπα ποιότητας, όπως το σύστημα διασφάλισης ποιότητας ISO. Ο σχεδιασμός και η εφαρμογή ενός συστήματος ISO:

• αποσκοπεί στην καλύτερη οργάνωση,
• βελτίωση και τυποποίηση των εσωτερικών διαδικασιών με στόχο τη λήψη ορθών αποφάσεων,
• στην εφαρμογή νέων μεθόδων αναφορικά με τη δομή και οργάνωση της επιχείρησης,
• στην ορθολογικότερη κατανομή και προγραμματισμό των εργασιών,
• στην εισαγωγή τακτικών διαχείρισης και ελέγχου της τελικής ποιότητας και στην πρόληψη προβλημάτων ποιότητας,
• στη μείωση των λαθών, των αστοχιών και των παραπόνων των πελατών. Ταυτόχρονα, το πρότυπο ISO λειτουργεί ως εργαλείο marketing, συμβάλλοντας καταλυτικά στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας και της αύξηση των πωλήσεων τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό, καθώς αποτελεί μία «κοινή γλώσσα», μία κοινή μέθοδο αξιολόγησης και επιλογής προμηθευτών σε παγκόσμιο επίπεδο.

Ανθρώπινο Δυναμικό

Ο ανθρώπινος παράγοντας αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους πόρους και ταυτόχρονα δύναται να αποτελέσει πηγή ανταγωνιστικού πλεονεκτήματος στο σύγχρονο επιχειρηματικό περιβάλλον, συνεπώς οι επιχειρήσεις θα πρέπει να δίνουν ιδιαίτερη σημασία στην προσέλκυση, επιλογή, εκπαίδευση και ανάπτυξη των στελεχών τους. Πολλά προγράμματα ΕΣΠΑ επιδοτούν τη διατήρηση υφιστάμενων, καθώς και τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, ενώ παράλληλα μπορεί να δίνουν τη δυνατότητα στις επιχειρήσεις να εκπαιδεύσουν το ανθρώπινο δυναμικό τους σε τομείς που εκτιμούν ότι υπάρχει μεγάλη προστιθέμενη αξία, προκειμένου να υποστηρίξουν την ανάπτυξή τους μέσου του λεγόμενου re-skilling και up-skilling.

Ενίσχυση Θετικής Εικόνας και Φήμης

Μέσω ενός προγράμματος ΕΣΠΑ, μία επιχείρηση μπορεί να ενισχύσει την ανταγωνιστικότητά της, εισάγοντας νέες τεχνολογίες και βγαίνοντας στην αγορά με νέα προϊόντα και υπηρεσίες, βελτιωμένη ποιότητα, ενισχυμένη ρευστότητα και καλύτερη προβολή. Και μόνο η συμμετοχή της σε ένα τέτοιο πρόγραμμα, ενισχύει τη θετική εικόνα και φήμη μίας υγιούς κι αναπτυσσόμενης εταιρείας που «επιβραβεύεται» με την επιλογή της από τους κρατικούς φορείς για την ένταξή της σε χρηματοδοτούμενα έργα του Δημοσίου. Αυτό γιατί, για να ενισχυθεί από ένα πρόγραμμα ΕΣΠΑ μια επιχείρηση θα πρέπει:

• να λειτουργεί νόμιμα, με όλες τις σχετικές αδειοδοτήσεις,
• να διευκολύνει την προσβασιμότητα ΑΜΕΑ τόσο στις φυσικές όσο και στις ψηφιακές υποδομές της,
• να προμηθεύεται εξοπλισμό καινούργιο και αμεταχείριστο, σύμφωνο με τα διεθνή πρότυπα ποιότητας,
• να είναι αξιόπιστη απέναντι σε πελάτες, προμηθευτές, προσωπικό, συνεργάτες και το Κράτος.

Το ΕΣΠΑ δεν αποτελεί μέσο άσκησης κοινωνικής πολιτικής, αλλά μέσο επιβράβευσης των υγιών και αξιόπιστων επιχειρήσεων, με στόχο την περαιτέρω ανάπτυξή τους.

Για να είναι δυνατά όλα τα παραπάνω, το πρόγραμμα ΕΣΠΑ θα πρέπει να εναρμονίζεται με τις πραγματικές ανάγκες της επιχείρησης και να αποτελεί μέρος ενός ευρύτερου, μακροπρόθεσμου αναπτυξιακού πλάνου και όχι να αντιμετωπίζεται ως μία ευκαιριακή πηγή χρηματοδότησης. Η επιχείρηση θα πρέπει να συνεργαστεί με έναν εξειδικευμένο σύμβουλο, με αποδεδειγμένη εμπειρία στην υποβολή, παρακολούθηση και διαχείριση προγραμμάτων ΕΣΠΑ, ο οποίος θα προσφέρει καθοδήγηση σχετικά με την αξιολόγηση των επιχειρησιακών αναγκών και κατά πόσο αυτές «ταιριάζουν» με το εκάστοτε πρόγραμμα, θα συμβάλει στον σχεδιασμό του επενδυτικού πλάνου και θα είναι ανά πάσα στιγμή διαθέσιμος για ενημέρωση, επίλυση αποριών και παροχή συμβουλών σχετικά με την ορθή υλοποίηση της επένδυσης.

Στεφανία Γιώτα
Υπεύθυνη Αναπτυξιακών Προγραμμάτων ΕΣΠΑ
BSc, MBA