Η αίτηση για κάποιο επιδοτούμενο πρόγραμμα υποβάλλεται ηλεκτρονικά, μέσω του Πληροφοριακού Συστήματος Κρατικών Ενισχύσεων (ΠΣΚΕ). Στην πρόσκληση της κάθε Δράσης ορίζεται η ημερομηνία και ώρα έναρξης και λήξης της ηλεκτρονικής υποβολής των Αιτήσεων Χρηματοδότησης. Για να θεωρηθεί ότι η διαδικασία ολοκληρώθηκε εμπρόθεσμα, θα πρέπει η υποβολή να ολοκληρωθεί μέχρι την καταληκτική ημερομηνία υποβολής των επενδυτικών σχεδίων, ενώ μετά τη λήξη αυτής δεν γίνεται αποδεκτή καμία αίτηση.
Όλα τα απαραίτητα δικαιολογητικά (π.χ. νομιμοποιητικά έγγραφα, οικονομικά στοιχεία, στοιχεία προσωπικού, κλπ.) ανεβαίνουν πλέον ηλεκτρονικά στο σύστημα και με αυτό τον τρόπο δεν χρειάζεται η αποστολή φυσικού φακέλου στο φορέα ελέγχου. Ιδιαίτερη προσοχή δίνεται στην ορθότητα, στην ακρίβεια και στην πληρότητα των δικαιολογητικών, καθώς η παράλειψη υποβολής κάποιου δικαιολογητικού δύναται να αποτελέσει αιτία απόρριψης της αίτησης.
Το πιο βασικό σημείο της αίτησης, αποτελεί η Περιγραφή του Επενδυτικού Σχεδίου. Είναι το πιο σημαντικό κομμάτι, διότι εδώ γίνεται αναλυτική αναφορά στην επένδυση, τι περιλαμβάνει, γιατί είναι σημαντική, με ποιόν τρόπο θα επιτευχθεί, ποια είναι τα αναμενόμενα αποτελέσματα, οι στόχοι της επένδυσης, τα αναμενόμενα οφέλη από την επένδυση, κλπ. Το επόμενο σημαντικό κομμάτι, είναι η περιγραφή των δαπανών του επενδυτικού σχεδίου. Πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή, ώστε οι δαπάνες να περιγράφονται κατανοητά και να δίνεται ιδιαίτερη σημασία στην τεκμηρίωση του εύλογου κόστους και της σύνδεσής τους με τους στόχους της επένδυσης. Οι κατηγορίες δαπανών μπορεί να διαφοροποιηθούν, ανάλογα με το κάθε πρόγραμμα, όμως συνήθως οι κυριότερες είναι οι εξής:
- Παραγωγικός & Μηχανολογικός εξοπλισμός
- Εξοπλισμός εξοικονόμησης ενέργειας
- Πιστοποίηση Υπηρεσιών & διαδικασιών
- Ψηφιακή προβολή
- Λογισμικό
- Σύνταξη & Παρακολούθηση του επενδυτικού σχεδίου
Αφού υποβληθεί ηλεκτρονικά, το επενδυτικό σχέδιο περνάει στην φάση της αξιολόγησης και εφόσον αξιολογηθεί θετικά, ανακοινώνεται η Απόφαση Ένταξης του στο πρόγραμμα και έτσι ξεκινά η υλοποίηση του έργου. Λέγοντας υλοποίηση του έργου, εννοούμε την πραγματοποίηση και εξόφληση των δαπανών που έχουν συμπεριληφθεί στο επενδυτικό σχέδιο και πρόκειται να επιδοτηθούν. Η υλοποίηση του έργου ξεκινάει συνήθως από τη στιγμή που ανακοινώνεται η Απόφαση Ένταξης, αλλά σε περίπτωση μεγάλης ωριμότητας του φορέα της επένδυσης, μπορεί να ξεκινήσει από την ημερομηνία από την οποία είναι επιλέξιμες οι δαπάνες, σύμφωνα με τον οδηγό του εκάστοτε προγράμματος (ημερομηνία δημοσίευσης της προκήρυξης, ημερομηνία ηλεκτρονικής υποβολής της αίτησης, κλπ). Η υλοποίηση του έργου περιλαμβάνει συνήθως τα παρακάτω στάδια:
Αίτημα Τροποποίησης
Επιτρέπονται έως δύο τροποποιήσεις Φυσικού και Οικονομικού Αντικειμένου (ΦΟΑ) του επενδυτικού σχεδίου κατά την διάρκεια υλοποίησης του, εφόσον πάντα τηρούνται οι προϋποθέσεις του οδηγού. Όταν πρόκειται για τροποποιήσεις ήσσονος σημασίας (πχ. αλλαγή υπεύθυνου έργου, αλλαγή έδρας, κλπ) δεν υπάρχει κάποιος περιορισμός. Όλες οι τροποποιήσεις υποβάλλονται μέσω του ΠΣΚΕ.
Αίτημα Επαλήθευσης – Πιστοποίησης Δαπανών (Ενδιάμεσος έλεγχος)
Ο φορέας της επένδυσης έχει την δυνατότητα να υποβάλει μέχρι δύο Αιτήματα Επαλήθευσης – Πιστοποίησης δαπανών και θα πρέπει να έχει πραγματοποιηθεί κατ’ ελάχιστον το 30% και κατά μέγιστο το 80% του συνολικού εγκεκριμένου προϋπολογισμού. Το Αίτημα Επαλήθευσης - Πιστοποίησης πρέπει να υποβληθεί σε ηλεκτρονική μορφή (ΠΣΚΕ) και σε έντυπη μορφή, συνοδευόμενο από τα απαιτούμενα δικαιολογητικά και παραδοτέα, σύμφωνα με τον οδηγό του προγράμματος.
Επαλήθευση Έργων
Αφού υποβληθεί το Αίτημα Επαλήθευσης, γίνεται διοικητική και επιτόπια επαλήθευση, από τα αρμόδια όργανα ελέγχου. Η επαλήθευση αφορά στην επιβεβαίωση:
- της υλοποίησης των εγκεκριμένων δαπανών
- της επιλεξιμότητας των πραγματοποιηθεισών δαπανών
- του εύλογου του κόστους των δαπανών
- της εγκυρότητας των παραστατικών τιμολόγησης και εξόφλησης των δαπανών
- της τήρησης των αντίστοιχων στοιχείων στις λογιστικές εγγραφές
Η διοικητική επαλήθευση πραγματοποιείται στις περιπτώσεις υποβολής Αιτήματος Ενδιάμεσης Επαλήθευσης – Πιστοποίησης, ενώ η επιτόπια επαλήθευση πραγματοποιείται στην ολοκλήρωση του έργου και περιλαμβάνει έλεγχο του οικονομικού και φυσικού αντικειμένου στο σύνολό του.
Αίτημα Τελικής Επαλήθευσης – Πιστοποίησης Δαπανών (Τελικού Ελέγχου)
Όταν υλοποιηθούν όλες οι δαπάνες του επενδυτικού σχεδίου, υποβάλλεται το Αίτημα Τελικού Ελέγχου. Για την πιστοποίηση αυτού, πραγματοποιείται πάλι διοικητική επαλήθευση, όπως και στο Αίτημα Ενδιάμεσου Ελέγχου, αλλά και επιτόπιος έλεγχος. Το Αίτημα Τελικού Ελέγχου πρέπει να υποβληθεί σε ηλεκτρονική (ΠΣΚΕ) και έντυπη μορφή, συνοδευόμενο από τα απαιτούμενα δικαιολογητικά και παραδοτέα, σύμφωνα με τον οδηγό του προγράμματος.
Στάδια Αποπληρωμής
Μετά την ολοκλήρωση του κάθε ελέγχου, συντάσσεται η Έκθεση Πιστοποίησης από τα αρμόδια όργανα ελέγχου και ενημερώνεται γραπτώς ο φορέας της επένδυσης για τις δαπάνες που έχουν πιστοποιηθεί και για το ποσό της δημόσιας επιχορήγησης που θα λάβει. Αφού προσκομίσει τα απαραίτητα δικαιολογητικά (π.χ. φορολογική, ασφαλιστική ενημερότητα, κλπ) η δημόσια χρηματοδότηση καταβάλλεται σε τραπεζικό του λογαριασμό.
Κλείνοντας, αξίζει να αναφερθεί ο ιδιαίτερα σημαντικός ρόλος του συμβούλου που αναλαμβάνει τη διαδικασία σύνταξης και υποβολής της αίτησης χρηματοδότησης και μετέπειτα παρακολούθησης της υλοποίησης του επενδυτικού σχεδίου. Η συνεχής καθοδήγηση από έναν έμπειρο σύμβουλο αποτελεί παράγοντα επιτυχίας σε όλες τις φάσεις ενός προγράμματος επιδότησης, καθώς αυτός γνωρίζει τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, τις προϋποθέσεις, τους περιορισμούς του προγράμματος και τις απαιτήσεις των φορέων ελέγχου. Έτσι, είναι σε θέση να συντάξει αιτήσεις με ποιοτικά πλεονεκτήματα, υψηλό βαθμό ορθότητας και πληρότητας και συνεπώς δυνατότητες υψηλής βαθμολογίας, να παρακολουθεί συστηματικά την πορεία υλοποίησης του έργου βήμα προς βήμα, να καθοδηγεί και να επιβλέπει την τήρηση των απαιτήσεων και των προθεσμιών, να είναι σε συνεχή επικοινωνία με τον φορέα ελέγχου και να ανταποκρίνεται σε όλα τα ζητούμενα που προκύπτουν.
Για όλους τους παραπάνω λόγους, η επιχείρηση θα πρέπει να αναζητήσει τον κατάλληλο σύμβουλο – συνεργάτη, ο οποίος με την εμπειρία και την τεχνογνωσία του θα είναι σε θέση να την οδηγήσει στην επιτυχία και στην πολυπόθητη εκταμίευση του ποσού της επιδότησης.
Μαρία Κάλιοση
Σύμβουλος Αναπτυξιακών Προγραμμάτων